Κυριακή 19 Δεκεμβρίου 2010

Η επίσκεψή μας στους Δελφούς - συνάντηση με το Κ.Π.Ε. Άμφισσας

Στα πλαίσια του περιβαλλοντικού προγράμματος "Γεωπεριβαλλοντικά - Γεωμυθολογικά μονοπάτια : μαντεία της Στερεάς Ελλάδας", το οποίο υλοποιούμε φέτος και τα δυο τμήματα της Δ΄ τάξης του 4ου Δημ. Σχ. Λιβαδειάς, επισκεφτήκαμε την Παρασκευή -12- 2010, σε συνεργασία με το ΚΠΕ Άμφισσας, τον αρχαιολογικό χώρο και το Μουσείο των Δελφών.
Στην εκδρομή μας συνόδεψαν οι δασκάλες μας, κ.Λαφαζάνη Παρασκευή, η κ. Μαριδάκη Ελένη και ο κ. Παπαγεωργίου Απόστολος των Εικαστικών.
Πριν πάμε εκδρομή στο σχολείο μας, χωρισμένοι σε ομάδες, συγκεντρώσαμε πληροφορίες, φωτογραφίες του αρχαιολογικού χώρου αλλά και του Μουσείου. Κάθε ομάδα παρουσίασε το υλικό της και στο τέλος έγιναν διάφορες συζητήσεις.

Την Παρασκευή το πρωί με το σακίδιο στην πλάτη πήραμε το δρόμο για τους Δελφούς, εκεί που βρίσκετε ο "ομφαλός της Γης".


Στο Γυμνάσιο των Δελφών μας περίμεναν η εκπαιδευτική ομάδα του ΚΠΕ Άμφισσας. Σε μια αίθουσα του Γυμνασίου παρακολουθήσαμε μια "ταινία" σχετικά με τις γεωλογικές και κλιματικές αλλαγές του πλανήτη μας και μετά τις αλλαγές της περιοχής μας. Στη συνέχεια περπατώντας πήγαμε στο Μουσείο των Δελφών. Η διαδρομή από το Γυμνάσιο μέχρι το Μουσείο ήταν πολύ ευχάριστη!

Στο Μουσείο επισκεφτήκαμε όλες τις αίθουσες. Οι Υπεύθυνοι του ΚΠΕ Άμφισσας μας ξενάγησαν και μας έδωσαν ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τα εκθέματα που βλέπαμε. Ενθουσιαστήκαμε από όσα είδαμε και στο τέλος ζωγραφίσαμε τον Ηνίοχο, τη Σφίγγα και τους διδύμους του Άργους.

Στη συνέχεια επισκεφτήκαμε τον Αρχαιολογικό χώρο. Περπατήσαμε στην Ιερά οδό, είδαμε τα σημεία που βρίσκονταν οι θησαυροί ορισμένων πόλεων, το θέατρο και το χώρο όπου γίνονταν τα Πύθια.
Αφού ξεκουραστήκαμε, καθισμένοι στο χώρο του αρχαίου θεάτρου συνδέσαμε τους μύθους με την ιστορία, θαυμάσαμε το υπέροχο τοπίο με τη μοναδική θέα, περιπλανηθήκαμε γύρω από το ναό του θεού Απόλλων και προσπαθήσαμε να φανταστούμε το άδυτο του ναού και την Πυθία να δίνει τους χρησμούς. Μιλήσαμε για την Αμφικτιονία των Δελφών και την επιρροή της.
Η ξενάγησή μας έφτασε στο τέλος, ευχαριστήσαμε την ομάδα του ΚΠΕ Άμφισσας για όλα όσα μας είπαν με τόση προθυμία και πήραμε το δρόμο της επιστροφής. Φτάσαμε στο σχολείο μας αργά το μεσημέρι. Σε όλη τη διαδρομή συζητούσαμε συνεχώς για όσα είδαμε και ακούσαμε. Η συζήτηση γύρω από την εκδρομή συνεχίστηκε και τις επόμενες μέρες, σε συνεργασία με τις δασκάλες μας γράψαμε κείμενα και ζωγραφίσαμε. Θα θέλαμε να ξαναπάμε στους Δελφούς!

Με δυο λόγια μπορούμε να πούμε ότι η εκπαιδευτική επίσκεψη στους Δελφούς πέτυχε τους σκοπούς της διότι μας βοήθησε :
  • Να γνωρίσουμε τον Αρχαιολογικό χώρο των Δελφών και το Μουσείο
  • Να γνωρίσαμε την ιστορία και το ρόλο τους στα πολιτικά δρώμενα της εποχής εκείνης
  • Να κατανοήσαμε τη διαχρονικότητα των ελληνικών μνημείων και τη σπουδαιότητά τους σε παγκόσμιο επίπεδο
  • Να δουλέψαμε ομαδικά και με επιτυχία
  • Όλα όσα μάθαμε, σε αυτή μας την επίσκεψη στους Δελφούς, έγιναν με ευχάριστο τρόπο μέσα από ψυχαγωγία και παιχνίδι στο όμορφο περιβάλλον Δελφών!

Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2010

Επίσκεψη στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπάιδευσης Στυλίδας



Εμείς τα παιδιά της Ε2 και Στ1 του 4ου Σχολείου Λιβαδειάς, την Τετάρτη 1-12-2010 επισκεφτήκαμε το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και παρακολουθήσαμε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα"κλιματικές αλλαγές- ακραία καιρικά φαινόμενα". Στην εκδρομή μας συνόδευαν οι εκπαιδευτικοί κ. Ασημάκης Ευθύμιος, κ. Κόκκινος Σπύρος και η κ. Ελένη Πέτρου.
Όταν φτάσαμε εκεί μας υποδέχτηκαν οι υπεύθυνοι του Κέντρου. Αφού μας καλωσόρισαν και μας έδωσαν λίγο χρόνο για να ξεκουραστούμε και μετά περάσαμε στην αίθουσα προβολών όπου μας παρουσίασαν τις κλιματικές αλλαγές του πλανήτη μας, τις αιτίες που τις προκαλούν, αλλά και τις επιπτώσεις στον άνθρωπο, στα ζώα και γενικά στο περιβάλλον.
Όλα αυτά παρουσιάστηκαν με πολύ ευχάριστο τρόπο, με παρουσίαση διαφανειών από βιντεοπροβολέα και άλλα πολυμέσα. Ακολούθησε συζήτηση, δόθηκαν απαντήσεις στα ερωτήματά μας, λύθηκαν οι όποιες απορίες μας είχαν δημιουργηθεί από όσα είχαμε παρακολουθήσει.
Μετά από ένα σύντομο διάλειμμα τα παιδιά χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες και οδηγήθηκαμε σε τρεις διαφορετικές αίθουσες, τη κεντρική όπου έγινε προβολή διαδρατικών δραστηριοτήτων και παιχνιδιών, το εργαστήριο με τα στερεοσκόπια, όπου μελέτησαν διάφορα αντικείμενα ανακαλύπτοντας τη μαγεία μιας μορφής του " μικρόκοσμου" και το εργαστήριο της φυσικής ιστορίας, όπου ενημερώθηκαμε με σύντομο και περιεκτικό τρόπο για την ιστορική εξέλιξη της γης, και περιεργάστηκαμε πετρώματα, απολιθώματα και άλλα σχετικά εκθέματα.
Οι συγκεκριμένες δραστηριότητες έγιναν με τη συνοδεία ενός υπεύθυνου του Κέντρου και από τους συνοδούς μας, έναν για κάθε τμήμα.
Τέλος οδηγηθήκαμε στον προαύλιο χώρο, όπου πάντα χωρισμένοι σε τρεις ομάδες κάναμε διάφορες μετρήσεις. Μετρήσαμε την τη θερμοκρασία του αέρα και του εδάφους, την ατμοσφαιρική πίεση και την ταχύτητα του ανέμου κ.ά.
Η παραμονή μας στο Κέντρο έκλεισε με την αναπαράσταση του παραδοσιακού δρώμενου της " περπερούνας", για την επίκληση βροχής με τη συνοδεία ακορντεόν, όπου για μιά ακόμη φορά συμμετείχαμε όλα τα παιδιά με μεγάλη χαρά.
Το πρόγραμμα όμως δεν είχε ολοκληρωθεί. Μπήκαμε στο λεωφορείο και πήραμε το δρόμο για την παραλία της Στυλίδας. Εκεί πάλι χωρισμένοι σε τρεις ομάδες κάναμε νέες μετρήσεις και με βάση τις διαφορές που προέκυψαν από τις μετρήσεις που είχαμε κάνει στο Κέντρο, που είχε μεγαλύτερο υψόμετρο, συνειδητοποιήσαμε το ρόλο του υψόμετρου, αλλά και της απόστασης της θάλασσας στη διαμόρφωση των καιρικών συνθηκών και του κλίματος γενικότερα.
Όλα ήταν πολύ ενδιαφέροντα,μάθαμε πράγματα που αφορούν την καθημερινή μας ζωή.


Όμως η ώρα πέρασε και έπρεπε κάτι να φάμε. Όλοι μαζί πήγαμε για φαγητό στην πλατεία της Στυλίδας. Μετά το φαγητό ξεκουραστήκαμε για λίγο στο όμορφο πάρκο της Στυλίδας. Όμως ήρθε η ώρα για να πάρουμε το δρόμο του γυρισμού, για τη Λιβαδειά. Περάσαμε πάρα πολύ ωραία και θα θέλαμε να ξαναπάμε στο ΚΠΕ Στυλίδας.

Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2010

Επίσκεψη στο χώρο των κατασκηνώσεων της Αμφίκλειας- Συνάντηση με το ΚΠΕ Στυλίδας


Στις 24 Νοεμβρίου 2010 εμείς, τα παιδιά των τάξεων Ε1 και ΣΤ2, του 4ου Δημ. Σχ. Λιβαδειάς, με τις δασκάλες μας Ατσαλάκη Κατερίνα, Μηλιώτη Μαρία και Νιαβή Βασιλική, επισκεφτήκαμε την Αμφίκλεια.

Η άφιξή μας στην πανέμορφη Αμφίκλεια συνοδεύτηκε από το ζεστό καλωσόρισμα του δημάρχου της, κ Ιωάννη Τσιτσιπή και των υπεύθυνων του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Στυλίδας προσφέροντάς μας ένα ζεστό κουλουράκι. Στην αίθουσα υποδοχής ο δήμαρχος μας ενημέρωσε τόσο για τον χώρο στον οποίο φιλοξενηθήκαμε όσο και για τον τρόπο λειτουργίας του.Αυτός ο χώρο κάποτε ήταν παιδικές κατασκηνώσεις, οι οποίες όμως κάηκαν στη μεγάλη πυρκαγιά του 1977. Όπως είπε ο Δήμαρχος από τότε δεν «ξαναπάτησαν» παιδιά. Είμαστε τα πρώτα παιδιά που επισκεφτήκαμε το χώρο αυτό μετά από 33 χρόνια. Ο χώρος αυτός έχει ανακαινιστεί και είναι πανέμορφος με τα πέτρινα κτίρια, μέσα στην καταπράσινη φύση! Ένα ζεστός χώρος που είναι έτοιμος να φιλοξενήσει και πάλι όσους θέλουν να ζήσουν όμορφες στιγμές στη φύση, μακριά από το θόρυβο, παρέα με τους φτερωτούς μας φίλους, τα πουλιά. Τον λόγο πήραν, στη συνέχεια, οι υπεύθυνοι του ΚΠΕ Στυλίδας.
Η παρουσίαση του περιβαλλοντικού προγράμματος άρχισε με την ιστορία του ποταμού Κηφισού. Ακολούθησε η προβολή διαφανειών μέσω Η/Υ με θέμα τις αλλαγές που συντελέστηκαν στο περιβάλλον και τον τρόπο που αυτές παρουσιάζονται στους μύθους των ανθρώπων από την αρχαία Ελλάδα και είναι γνωστοί μέχρι σήμερα π.χ. η σεισμική και ηφαιστειακή δράση όπου μέσα στους μύθους συμβολίζονται με τη Γιγαντομαχία και την Τιτανομαχία.
Στη συνέχεια το ενδιαφέρον εστιάστηκε στη συζήτηση γύρω από τους φυσικούς και τεχνητούς υγροβιότοπους (ποτάμια, λίμνες, θάλασσες, πηγές, ρυάκια, λιμνοθάλασσες κ.α.) με έμφαση στην τοπική ιστορία. Οι πληροφορίες ήταν πολύ ενδιαφέρουσες, ”μαγνητιστήκαμε” από αυτά που μας προσφέρθηκαν। Στην συνέχεια ακολούθησε συζήτηση σχετικά με τον ρόλο των υγροβιότοπων (βιοποικιλότητα, σύνδεση κλίματος-υγρού στοιχείου, ρόλος υγροβιότοπων στην ανάπτυξη ενός τόπου κλπ) καθώς και τους κινδύνους που αυτοί αντιμετωπίζουν.Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν και όσα συζητήθηκαν αναφορικά με τον ρόλο και τη χρησιμότητα των δασών. Μια ιδιαίτερα ευχάριστη δραστηριότητα αποτέλεσε το παιχνίδι ”τροφικές αλυσίδες” που πραγματοποιήθηκε σε υπαίθριο χώρο Χωριστήκαμε σε ομάδες κάθε μια από τις οποίες είχε έναν τίτλο και έναν αρχηγό. Μοιραστήκαμε καρτέλες με σχετικές εικόνες για κάθε ομάδα π.χ. ομάδα πτηνών, ερπετών, φυτών, εντόμων κ.λπ. Η διερευνητική διαδικασία απαιτούσε: α)την αντιστοίχηση “ποιος τρώει ποιον στην τροφική αλυσίδα;” και β)την επίλυση προβλήματος σε μια κατάσταση -“τι θα συμβεί αν κάποιος από τους κρίκους της αλυσίδας εκλείψει;”. Μετά την ολοκλήρωση του παιχνιδιού ακολούθησε διάλειμμα κατά το οποίο προσφέρθηκε σε όλους αναψυκτικό και σνακ.
Με την επιστροφή στην αίθουσα υποδοχής πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του μύθου για τον άπληστο βασιλιά Ερυχθίωνα, ενώ συνοδεύτηκε από ένα μικρό δρώμενο-δραματοποίηση με τη συμμετοχή των μαθητών μας.
Στο τέλος της επίσκεψής μας ευχαριστήσαμε τους υπεύθυνους του ΚΠΕ Στυλίδας, κ Βαγγέλη, κ. Μαρίνα, κ. Γιώργο και κ. Κώστα για όσα αποκομίσαμε αλλά και για τη φιλοξενία τους. Φύγαμε παίρνοντας από ένα αναμνηστικό δώρο, ένα μολύβι και ένα στυλό με την ετικέτα του ΚΠΕ Στυλίδας.
Περάσαμε τέλεια!
Χαρήκαμε που βρεθήκαμε στη φύση, που περπατήσαμε στο δάσος. Αυτό μας άρεσε πιο πολύ από όλα! Θέλουμε να ξαναπάμε.

Σάββατο 5 Ιουνίου 2010

Κρύα - Τροφώνιο Μαντείο


Την Τρίτη 18 Μαΐου, τα παιδιά της Ε2 και ΣΤ1 του 4ου Δ. Σχ. Λιβαδειάς, σχ. έτρους 2009 -2010 επισκεφτήκαμε το χώρο της Κρύας, μιας και ολοκληρώσαμε το κομμάτι του προγράμματός «Γεωμυθολογικά – Γεωπεριβαλλοντικά μονοπάτια της Βοιωτίας: Τροφώνιο Μαντείο», με συνοδούς την υπεύθυνη του προγράμματος Μπάρλα - Νιαβή Βασιλική και την δασκάλα της Στ1 Πλατανιά Αρχοντούλα.

Το Τροφώνιο μαντείο βρισκόταν μέσα στο άλσος που άρχιζε από την αριστερή πλευρά της Έρκυνας και έφτανε μέχρι το λόφο του Προφήτη Ηλία, όπου βρίσκεται ο ημιτελής ναός του Διός Βασιλέως. Προς τιμή του Δία βασιλέα υπήρχε στη Λιβαδειά γιορτή με αγώνες ονομαζόμενη Βασίλεια, γνωστή και από επιγραφές, κατά την οποία υπήρχε πομπή με παρθένες κανηφόρες. Ο Πλούταρχο μας λέει ότι η παρθένος Αριστόκλεια, από την Αλίαρτο, είχε λουστεί στις πηγές της Έρκυνας προκειμένου να «κανηφορήσει τω Διί τω Βασιλέα». Οι κανηφόρες παρθένες ήταν οι παρθένες που είχαν στο κεφάλι τους ένα κάνιστρο – καλάθι που είχε μέσα διάφορα ιερά αντικείμενα για το τελετουργικό.

Μέσα στο άλσος του Τροφωνίου υπήρχαν ναοί, ιερά, βωμοί και αγάλματα. Σε ποιο σημείο του άλσους ήταν το Μαντείο δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα. Άλλοι λένε ότι ήταν δίπλα στην Έρκυνα, άλλοι στο κάστρο και άλλοι στο ναό του Διός. Το ιερό εξωτερικά αποτελείται από ένα κυκλικό χώρο, υπερυψωμένο από το έδαφος, καλυμμένο με λευκό μάρμαρο και γύρω γύρω είχε καρφωμένους χάλκινους στύλους, συνδεδεμένους με χάλκινες ζώνες. Μεταξύ των στύλων υπήρχαν θύρες που οδηγούσαν στο εσωτερικό του κύκλου. Μέσα στο περίβολο υπήρχε θολωτό ημιυπόγειο οικοδόμημα. Το μαντείο εξωτερικά είχε τη μορφή μιας γάστρας.

Για να κατέβει ο χρηστηριαζόμενος στο εσωτερικό μέρος του μαντείο, στον προθάλαμο, χρησιμοποιούσε κινητή ξύλινα σκάλα. Στη βάση του προθάλαμου υπήρχε ένα μικρό άνοιγμα, « το ιερόν στόμιον», που οδηγούσε στο « άδυτο». Στο ιερό στόμιο έβαζε πρώτα τα πόδια του και μια αόρατη δύναμη τον τραβούσε μέσα. Εκεί ο χρηστηριαζόμενος έμενε για κάποιο διάστημα, δεν γνωρίζουμε ακριβώς πόσο και μετά έβγαινε κατά τον ίδιο τρόπο, βάζοντας πρώτα τα πόδια του.

Για να μπορέσει κάποιος να κάνει την κατάβαση στο άδυτο και να ζητήσει χρησμό από τον Τροφώνιο θα έπρεπε πρώτα να προετοιμαστεί. Έμενε στον ξενώνα του Αγαθού Δαίμονα και της Αγαθής Τύχης και καθημερινά πρόσφερε θυσίες στους θεούς. Ο ιεροσκόπος ήταν εκείνος που έλεγε αν οι θυσίες γίνονταν δεκτές από τους θεούς και έτσι ο πιστός συνέχιζε την προετοιμασία του, αν όχι τότε ξεκινούσε από την αρχή. Την τελευταία νύχτα θυσίαζε ένα μαύρο κριάρι στον αδελφό του Τροφώνιου, τον Αγαμήδη, για να μεσολαβήσει στον αδελφό του να τον κάνει δεκτό.

Μετά τη θυσία δυο δεκατριάχρονα παιδιά, οι Ερμές, έπαιρναν τον πιστό και τον έκανα μπάνιο στα νερά της Κρύας, τον άλειφαν με λάδι, τον έντυνα με λινό χιτώνα και βοιωτικά σανδάλια. Στη συνέχεια τον οδηγούσαν στις πηγές Λήθη και Μνημοσύνη, για να πιει νερό, για να ξεχάσει ό,τι τον βασάνιζε από τα εγκόσμια και να θυμηθεί ότι θα έβλεπε και θα άκουγε στο άδυτο.

Όταν έβγαινε από το άδυτο οι ιερείς τον οδηγούσαν στο θρόνο της Μνημοσύνης και εκεί καθισμένος τους έλεγε ό,τι είδε και άκουσε. Αυτοί τα ερμήνευαν και τα έγραφαν σε μια πήλινη πλάκα, την οποία και έδιναν στον πιστό, με την προϋπόθεση ότι δε θα πει σε κανένα τίποτα.

Σήμερα δεν υπάρχει τίποτα που να μαρτυρά εκείνη την εποχή που το μαντείο ήταν στις δόξες του. Μόνο στη δεξιά πλευρά του δρόμου καθώς προχωράμε για το θέατρο και μετά τον πύργο του Κάστρου είδαμε τις κόγχες και το θολωτό δωμάτιο, πάνω από την πηγή της Κρύας. Στις κόγχες άφηναν οι πιστοί τα αναθήματά τους.

Ανηφορίζοντας για το θέατρο, δίπλα από το στο ποτάμι, κάτω από αιωνόβια πλατάνια και μέχρι τον πύργο του κάστρου συναντήσαμε το άγαλμα της Δανάης, την προτομή του ζωγράφου Λαζαρή και την Έρκυνα μέσα στο ποτάμι. Όλα αυτά είναι έργα του συμπολίτη μας γλύπτη κ. Σπύρου Γουργιώτη που τα χάρισε στην πόλη.

Στη συνέχεια ανεβήκαμε προς το φαράγγι του Ξηριά και πήγαμε στο θέατρο. Καθίσαμε, ξεκουραστήκαμε, φάγαμε το δεκατιανό μας, και μιλήσαμε για όσα είδαμε και μάθαμε, για το μαντείο, το ποτάμι και τους μύθους τους. Βγάλαμε φωτογραφίες και πήραμε το δρόμο τις επιστροφής, αφού κάναμε στάση για ένα παγωτάκι στο περίπτερο!

Δευτέρα 17 Μαΐου 2010

Γεωπεριβαλλοντικά – Γεωμυθολογικά μονοπάτια της Βοιωτίας: Κοιλάδα των Μουσών, Άσκρη

Το πρωί της Παρασκευής, 30-4-2010, εμείς τα παιδιά της περιβαλλοντικής ομάδας των Ε2 και Στ1 του 4ου Δημοτικού Σχ Λιβαδειάς, με την υπεύθυνη του προγράμματος, Μπάρλα–Νιαβή Βασιλική, τη δασκάλα κ
.Πλατανιά Αρχοντούλα και το δάσκαλο κ.Κωτή Βασίλη ξεκινήσαμε να επισκεφτούμε την Κοιλάδα των Μουσών. Ακολουθώντας το δρόμο Λιβαδειάς– Θήβας και φτάνοντας στην Αλίαρτο στρίψαμε και πήραμε τον ανηφορικό δρόμο για Άσκρη, την πατρίδα του μεγάλου μας ποιητή Ησίοδου. Φτάνοντας εκεί αφήσαμε το λεωφορείο και πήραμε το χωμάτινο δρόμο που διασχίζει την Kοιλάδα των Μουσών.
Το απαλό αεράκι της κοιλάδας μας δρόσιζε και έτσι ο περίπατός μας ήταν ευχάριστος. Καθώς προχωρούσαμε βλέπαμε αμπέλια δεξιά και αριστερά του δρόμου. Η Άσκρη φημίζεται για το καλό της κρασί. Όπως λέει η μυθολογία, οι πρώτοι οικιστές της Άσκρης ήταν οι δυο δίδυμοι γίγαντες Αλωάδες, ο Ώτος ( που το όνομά του προέρχεται από το ρήμα ωθέω= α
λωνίζω τα σιτηρά) και ο Εφιάλτης ( το όνομά του έχει τις ρίζες του στο ρήμα εφάλλομαι = πατάω σταφύλια). Ήταν δυο γίγαντες με πρωτοφανή σωματική διάπλαση και θεωρούνταν αγροτικοί δαίμονες, οι οποίοι αργότερα ανακηρύχτηκαν ήρωες της γεωργίας.
Το τοπίο ήταν υπέροχο, πανέμορφα χρωματιστά αγριολούλουδα σκορπίζανε τα αρώματά τους και πλημμύριζαν τις αισθήσεις μας. Συντροφιά μας σε όλη τη διαδρομή είχαμε το χαρούμενο κελάηδισμα των φτερωτών μας φίλων, των πουλιών.

Αν και ελάχιστα απομεινάρια του ένδοξου παρελθόντος έχουν απομείνει νιώθαμε τη μαγευτική ενέργεια του τόπου που ενέπνευσε τις Μούσες. Οι Εννέα Μούσες ήταν κόρες του Δία και της Μνημοσύνης και βασίλευαν στο μέγα και άγιο βουνό, τον Ελικώνα, και έστηναν χορό γύρω από τις πηγές Αγαννίπη και Ιπποκρήνη και λούζονταν στα νερά των ποταμών Ολμειού και Περμησού.
Οι εννιά μούσες, Κλειώ, Ευτέρπη, Θάλεια, Μελπομένη, Ερατώ, Τερψιχόρη, Πολύμνια, Ουρανία Καλλιόπη, περνούσαν τον περισσότερο καιρό του
ς με τον Μουσαγέτη Απόλλωνα. Αυτός έπαιζε τη λύρα του και ολόγυρά του κάθονταν οι Μούσες τραγουδώντας και παίζοντας και αυτές μουσικά όργανα.
Ήταν θεότητες της ποίησης, της μουσικής, του χορού, της λογοτεχνίας. Αργότερα της αστρονομίας και της φιλοσοφίας. Οι Μούσες ήταν οι πρώτες δασκάλες των Καλών Τεχνών.
Η ιστορία του ιερού άλσους των «Ελικώνιων» Μουσών, άρχισε τον 6ο αιώνα π.Χ. Μεγάλη ακμή γνώρισε τον 3ο αιώνα π.Χ. και μετά, χάρη στη γιορτή των Μουσείων, που ιδρύθηκαν και οργανώνονταν κάθε πέντε χρόνια από τους Θεσπιείς στο χώρο αυτό. Ποιητές και μουσικοί από όλη την Ελλάδα έπαιρναν μέρος στους αγώνες. Αγωνίζονταν στη σάλπιγγα, την επική ποίηση, τη ραψωδία, την κιθάρα, τον αυλό, τη σατυρική ποίηση, την υποκριτική τραγωδίας και κωμωδίας.
Το 2ο και 1ο αιώνα π.Χ. προστέθηκαν ακόμη στον κατάλογο αγώνες εγκωμ
ίων για το Ρωμαίο αυτοκράτορα και ονομάζονταν πλέον «Μεγάλα Καισάρεια».
Οι νικητές των αγώνων αφιέρωναν τα έπαθλά τους, κυρίως τρίποδες, στο ιερό. Ανάμεσά τους ήταν στημένος κι ο τρίποδας του ποιητή Ησίοδου ως ανάμνηση της νίκης του σε μουσικό αγώνα στη Χαλκίδα, καθώς και ο ανδριάντας του.
Σήμερα ο επισκέπτης έχει να δει λίγες μόνο σκόρπιες «πέτρες», μάρτυρες του ένδοξου παρελθόντος.
Τα σημαντικότερα μνημεία στην Κοιλάδα των Μουσών ήταν:
Το θέατρο, που χρονολογείται από τα τέλη του 3ου αι. π.Χ. Οι θεατές κάθονταν σε υποτυπώδεις σειρές καθισμάτων, σκαμμένες στην πλαγιά του βουνού.
Η μακρά ιωνική στοά, μήκους 96,70μ. που προοριζόταν για
τη στέγαση των αναθημάτων (δώρων).
Ο ναΐσκος ή βωμός των Μουσών. Ήταν ένα ορθογώνιο κτήριο μικρών διαστάσεων. Φτιάχτηκε την ίδια εποχή με το θέατρο και τη στοά.
Τα βάθρα των αγαλμάτων των Μουσών. Το 1899 βρέθηκαν εννέα βάθρα αγαλμάτων των Μουσών, από τα οποία τα πέντε καλύτερα διατηρούμενα είχαν χαραγμένα πάνω τους πέντε ονόματα Μουσών και επιγράμματα, έργα του ποιητή και γλύπτη Ονέστου.
Ο τετράγωνος πύργος της Άσκρας του 4ου αιώνα π.Χ. και βρί
σκεται στο ψηλότερο σημείο του δύσβατου λόφου Πυργάκι.
Στον γυρισμό πήραμε το δρόμο που βρίσκεται κατά μήκος του Περμησού ποταμού, εκεί που έλουζαν οι Μούσες το «ατάλικο κορμί τους» όπως λέει και ο
Ησίοδος στη Θεογονία του. Δροσιστήκαμε στη «Μεσιανή» πηγή και πήραμε το δρόμο για την Άσκρη. Φτάνοντας στην όμορφη πλατεία του χωριού είδαμε την προτομή του ποιητή Ησίοδου, στον οποίο οι Μούσες του έδωσαν το χάρισμα της ποίησης και έγραψε δυο μεγάλα έργα, «Θεογονία» και «Έργα και Ημέραι», και άλλα μικρότερα.
Στη «Θεογονία», ο ποιητής αφηγείται τη δημιουργία του κόσμου, τη διαδοχή των θεοτήτων και τις μεταξύ τους συγγενικές σχέσεις, τα γενεαλογικά τους δέντρα.
Το έργο του «Έργα και Ημέραι», είναι ένας ύμνος στην εξουσία και τη δικαιοσύνη του Δία. Μέσα από τις περιγραφές της καθημερινής ζωής σε ένα μικρό χωριό της Βοιωτίας, ο Ησίοδος μας παρέχει ανεκτίμητες πληροφορίες για τη ζωή των αγροτών της εποχής του.

Το οδοιπορικό μας στην κοιλάδα των Μουσών είχε πια ολοκληρωθεί. Βαδίσαμε στα χνάρια των Μουσών και του Ησίοδου και θαυμάσαμε την ομορφιά της ανοιξιάτικης φύσης. Με τη φαντασία μας ταξιδέψαμε στον χρόνο, στη μαγευτική εποχή που εδώ υπήρχαν οι Μούσες και τελούνταν τα Μουσεία. Φεύγοντας από τον ιερό αυτό χώρο των προγόνων μας, όλοι είχαμε πάρει μεγάλη ενέργεια και ζωντάνια και είμαστε χαρούμενοι…

Δευτέρα 19 Απριλίου 2010

Η συγγραφέας κ. Αθηνά Μπίνιου στο σχολείο μας

Η κ. Αθηνά Μπίνιου, συγγραφέας παιδικών βιβλίων μας επισκέφτηκε στο σχολείο μας, την Τετάρτη 11 Μαρτίου, και μας μίλησε για τα βιβλία της.
Στις μικρές τάξεις, Α, Β,και Γ, αφηγήθηκε τα παραμύθια " το κατόρθωμα του δάκρυ" και "η Ταρώ κι ο Ζαχαροζυμωμένος". Στις μεγάλες τάξεις, Δ,Ε και Στ, το παραμύθι" το δειλό λιοντάρι" και "τον κρυστάλινο αετό"
Η ζεστή αφήγησή της συνοδευόταν από τις μελωδίες της κιθάρας του κ Αργύρη. Ήταν μια ατμόσφαιρα φανταστική! Όλα τα παιδιά νιώθαμε ότι ζούσαμε μέσα στα παραμύθια της και ταξιδεύαμε με τη φαντασία μας σε άλλες εποχές και άλλους τόπους! Μαζί της, η κ. Μπίνιου είχε φέρει χίλια δυο όμορφα πράγματα, από διάφορα μέρη του κόσμου που είχε επισκεφτεί, τα οποία έφτιαχναν το παραμυθένιο σκηνικό της. Σήκωνε παιδιά επάνω στη σκηνή και έπαιζαν διάφορους ρόλους από τα παραμύθια και αυτό μας άρεσε πολύ!
Η ζεστή φωνή, το χαμόγελό της και η καλή της διάθεση μας είχε συναρπάσει. Νιώθαμε ότι μιλούσε μέσα από τη ψυχή της και ότι αγαπούσε πολύ τα παιδιά. Όλοι μας καθόμαστε ακίνητοι στις καρέκλες μας για να μη χάσουμε κάτι από αυτά που έλεγε.
Μας είπε ότι τα παραμύθια κρύβουν πολλά νοήματα, που μας βοηθάνε, εμάς τα παιδιά, να ξεπεράσουμε τους φόβους μας, τις αγωνίες μας. Μας άρεσε που μας είπε ότι όλοι κρύβουμε μέσα μας ένα δειλό λιοντάρι που όταν χρειαστεί όμως αυτό το δειλό λιοντάρι γίνεται ένα θαρραλέο λιοντάρι που αγωνίζεται για να υπερασπιστεί την αλήθεια, τους φίλους του, την πατρίδα του και ό,τι άλλο χρειαστεί.
Δυστυχώς η ώρα πέρασε και η κ. Μπίνιου τέλειωσε. Την ευχαριστήσαμε και της ζητήσαμε να ξανάρθει.






Δευτέρα 12 Απριλίου 2010

Η επίσκεψή μας στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Υπάτης


Την Παρασκευή 5 Μαρτίου επισκεφτήκαμε το ΚΠΕ Υπάτης για να παρακολουθήσουμε το πρόγραμμα "Η υδροκίνηση στην Οίτη", με αφορμή το Περιβαλλοντικό μας Πρόγραμμα "κλιματικές αλλαγές" και συγκεκριμένα την ενότητα "κλιματικές αλλαγές και εναλλακτικές μορφές ενέργειας". Θέλαμε να δούμε πως οι άνθρωποι παλιά εκμεταλλεύονταν την ενέργεια του νερού αλλά και να γνωρίσουμε τη λειτουργία των νερόμυλων.

Ξεκινήσαμε στις
7.30 πμ και φτάσαμε στην Υπάτη στις 9.30. Η διαδρομή ήταν ωραία. Η φύση γύρω μας είχε πρασινίσει. Περάσαμε από τη Χαιρώνεια, την Τιθορέα, ανεβήκαμε τον Μπράλο, διασχίσαμε ένα μέρος της Λαμίας και φτάσαμε στην Υπάτη. Εκεί μας περίμεναν οι άνθρωποι του ΚΠΕ.
Πρώτα επισκεφτήκαμε το πανέμορφο Βυζαντινό Μουσείο Φθιώτιδας που βρίσκεται στην Υπάτη. Τα εκθέματα του Μουσείου βρίσκονται σε δύο ορόφους.
Στο ισόγειο είναι η μόνιμη έκθεση που είναι αφιερωμένη στα ψηφιδωτά της Φθιώτιδας (4ος - 6ος αι.)., ενώ στον όροφο υπήρχαν αντικείμενα αφιερωμένα στη λατρεία. Υπήρχαν μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη και ψηφιδωτά δάπεδα από ναούς. Η διακόσμηση των ναών, την εποχή εκείνη, ήταν ποικίλη, ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα των κτητόρων τους. Στον ίδιο χώρο είδαμε διάφορα λυχνάρια, τα οποία , όπως μάθαμε, ήταν φτιαγμένα από ασβέστη, θηραϊκή γη, άμμο και τριμμένο κρεμμύδι. Υπήρχαν υφαντικά βάρη κ.α σκεύη που χρησιμοποιούσαν την εποχή εκείνη οι κάτοικοι της περιοχής.
Μεγάλο το ενδιαφέρον μας για τη μεγάλη συλλογή των νομισμάτων. Πολλά από τα νομίσματα είχαν την προσωπίδα του αυτοκράτορα Ιουστινιανού Ο ξεναγός μας, ο κ. Γιώργος, μας είπε ότι στην Υπάτη ιδρύθηκε το πρώτο νομισματοκοπείο της Ελλάδας.
Ενθουσιαστήκαμε από το Μουσείο γιατί τα εκθέματά του παρουσίαζαν μεγάλοενδιαφέρον.Παντού υπήρχαν ταμπέλες που μας ενημέρωναν και είχαμε έναν πολύ καλό ξεναγό που ήταν κοντά μας για κάθε απορία μας Αφήσαμε το Μουσείο και στη συνέχεια επισκεφτήκαμε το ΚΠΕ .

Το ΚΠΕ Υπάτης στεγάζεται στο κτίριο του Γυμνασίου και Λυκείου Υπάτης. Το πρώτο πράγμα που τράβηξε
την προσοχή μας ήταν η μακέτα που αναφερόταν στο Σπερχειό ποταμό,στα ιαματικά λουτρά της περιοχής και στο καμάρι της περιοχής, την Οίτη. Στη συνέχεια μπήκαμε σε μια μεγάλη αίθουσα όπου υπήρχαν στερεοσκοπία, κιάλια, προθήκες γεμάτες με "στοιχεία" της φύσης: κλαδιά φυτών αποξηραμένα, καρπούς, φωλιές πουλιών, αυγά πουλιών, δέρματα φιδιών, κοχύλια, καβούκι χελώνας.... Εντυπωσιαστήκαμε από τη φωλιά της υφάντρας.
Η κ. Ευδοξία μας μίλησε για τη ζωή στο δάσος, δείχνοντάς μας ένα δέντρο που είχαν φτιάξει. Είδαμε τους "κατοίκους του", δηλαδή ποιοι είχαν σε αυτό τη φωλιά τους, από τη ρίζα μέχρι τα κλαδιά. Εντυπωσιακό! Υπήρχαν τρεις κόσμοι, "ο πρώτος κόσμος", ήταν τα σκουλήκια, τα σαλιγκάρια, "ο δεύτερος κόσμος" ο τρυποκάρυδος και άλλα τέτοια πουλιά και "ο τρίτος κόσμος" η κουκουβάγια,ο σκίουρος κ.ά. Η συνύπαρξη όλων αυτών των κόσμων φέρει την ισοροπία στο οικοσύστημα.
Σε μια άλλη γωνιά της αίθουσας υπήρχαν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, φωτοβολταϊκές πλάκες, ανεμογεννήτριες και υδροκίνηση.
Μάθαμε για το πως βγαίνει το αλεύρι, δηλαδή το θέρισμα του σιταριού, το αλώνισμα και το άλεσμα. Είδαμε ένα πολύ μικρό νερόμυλο, που είχαν φτιάξει οι εκπαιδευτικοί που εργάζονται στο ΚΠΕ, ο οποίος περιείχε όλα τα εξαρτήματα που έχει ένας κανονικός.
Μετά μεταφερθήκαμε στην αίθουσα προβολών. Εκεί είδαμε διάφορα εξαρτήματα του νερόμυλου. Μας έδειξαν όλα τα είδη φτερωτών του μύλου, τις μεγάλες μυλόπετρες , μύλους της περιοχές κ.ά.
Η Οίτη είναι ένα βουνό που έχει πολλά νερά γι' αυτό υπήρχαν και πολλοί νερόμυλοι, αλλά ελαιοτριβεία που κινούνταν με νερό. Σήμερα προσπαθούν οι κάτοικοι της περιοχής να εκμεταλλευτούν αυτό το θείο δώρο, το νερό, γι' αυτό και το χρησιμοποιούν για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος.
Μας άρεσε πάρα πολύ η παρουσία του προγράμματος '"Υδροκίνηση στην Οίτη" γιατί μάθαμε για το ρόλο του νερού ως ανανεώμιση πηγή ενέργειας., που είναι μια ενέργεια που δεν ρυπαίνει το περιβάλλον.
Πληροφορηθήκαμε ότι το νερό δεν είναι ανεξάντλητο, γιατί τα τελευταία χρόνια όλο και λιγοστεύουν οι βροχοπτώσεις με αποτέλεσμα να μειώνονται τα αποθέματα των υπόγειων νερών. Λένε ότι οι μελλοντικοί πόλεμοι στη Γη δεν θα είναι για τα πετρέλαια αλλά για το νερό. Υποχρέωσή μας είναι να το διαχειριστούμε σωστά για να έχουμε και εμείς τώρα αλλά και οι μελλοντικές γενιές.
Όταν η παρουσίαση του προγράμματος τελείωσε οι φιλόξενοι οικοδεσπότες μας "φίλεψαν" νόστιμες πίτες, Στην συνέχεια πήραμε το δρόμο για τον Γοργοπόταμο.

Εκεί ο κ. Γιώργος μας μίλησε για την ιστορική γέφυρα του Γοργοποτάμου, την ποίαν ανατίναξαν Έλληνες αντιστασιακοί μαζί με Άγγλους στρατιώτες, όταν η Ελλάδα ήταν υποδουλωμένη στους Γερμανούς. Στο σημείο αυτό έχει στηθεί ένα μνημείο,για να τιμήσουν αυτούς που σκοτώθηκαν.

Στη συνέχεια κατευθυνθήκαμε στο νερόμυλο του κ. Κώ
στα. Ο
νε
ρόμυλος αυτός είναι ένας από τους ελάχιστους που λειτο Μπήκαμε μέσα και είδαμε έναν πραγματικό νερόμυλοπου βρίσκεται σελειτουργία.
Είδαμετο μύλο και καταλάβαμε πως γίνεται το άλεσμα των δημητριακών, του σταριού, του καλαμποκιού της βρώμης κ.ά.

Δυστυχώς η ώρα πέρασε. Κάναμε μια βόλτα για να δούμε το ποτάμι και τα κρυστάλλινα νερά του που κυλούσαν με ορμή προκαλώντας ένα βουητό. Βγάλαμε τις απαραίτητες αναμνηστικές φωτογραφίες, χαιρετίσαμε τον κ. Γιώργο που με τόση υπομονή μας έδωσε όλες αυτές τις ενδιαφέρουσες πληροφορίες αλλά και μας έλυσε όλες μας τις απορίες.
Μπήκαμε στο αυτοκίνητο και πήραμε το δρόμο για να πάμε για φαγητό. Το στομάχι μας είχε αρχίσει να διαμαρτύρεται Μετά το φαγητό πήραμε το δρόμο της επιστροφής.

Είμαστε πολύ χαρούμενοι που επισκεφτήκαμε το ΚΠΕ Υπάτης! Είδαμε, ακούσαμε και εμπλουτήσαμε τις γνώσεις μας με ευχάριστο τρόπο. Ευχαριστούμε πολύ όλους τους εκπαιδευτικούς για τη ζεστή φιλοξενία τους!